RDW laat boetes onterecht innen

De Rijks Dienst Wegverkeer laat onterecht boetes innen voor onverzekerd rijden en het ontbreken van een APK-keuring. Mogelijk worden duizenden bekeuringen teruggedraaid.

Gerechtshof verklaart boetes juridisch onjuist

Aanleiding voor de ophef rond de door RDW opgelegde boetes is een uitspraak van een gerechtshof in Leeuwarden in februari 2014, waarbij de boete aan een automobilist wegens onverzekerd rijden, als juridisch ongeldig werd bestempeld. Waar draait het allemaal om?

Registercontrole voor verzekeringsplicht en APK-keuring

Normaal gesproken ligt aan een bekeuring altijd een politiecontrole ten grondslag, ofwel door een agent in eigen persoon die een overtreding constateert ofwel door controle-apparatuur die daarvoor ingezet mag worden (denk aan snelheidscontroles met flitspalen).

Daarnaast hanteert RDW sinds jaar en dag een geautomatiseerd controlesysteem onder de naam “Registercontrole”. In het kader van verzekerings- en keuringsverplichtingen toetst de RDW daarbij binnen haar eigen databestanden gegevens van kentekenhouders en kan op basis daarvan tot de conclusie komen dat er sprake is van een overtreding.

Boetes geïnd door Centraal Justitieel Incasso Bureau (CJIB)

Sedert enkele jaren checken de computers van de RDW dus doorlopend of de in ons land geregistreerde auto’s wel verzekerd zijn. Voor assurantiebedrijven geldt in dat verband de verplichting om de kentekengegevens van hun verzekerden uit te wisselen met justitie. Als een voertuig niet verzekerd blijkt te zijn, genereert het systeem van RDW automatisch een bericht aan het CJIB waar even later automatisch een betalingsverzoek ten bedrage van 390 euro uit de printer rolt.

Rechter: "Een computer mag geen verbalen uitschrijven"

Al die tienduizenden beschikkingen vermeldden tot voor kort éénzelfde verbalisantcode: 404040. Maar het is bekend dat volgens de wet alleen politieambtenaren een bekeuring mogen uitschrijven. Toen een gedupeerde automobilist het gerechtshof om een oordeel vroeg, kon de RDW niet anders dan toegeven dat verbalisant 404040 inhoudt dat de controle verricht werd door het computersysteem.Dat gebeurt zonder dat er ook maar één opsporingsambtenaar aan te pas komt, puur op basis van de geregistreerde gegevens. En dat is nu juist wat het gerechtshof als onrechtmatig beschouwt: een computersysteem kan niet eigenhandig verkeersboetes opleggen.